WILK I ZAJĄC NA TROPIE PRZYGÓD, DŹWIĘKÓW, SMAKÓW - CZYLI ZAPISKI Z WIELOMIESIĘCZNEJ WĘDRÓWKI PO KRAJACH BYŁEGO ZSRR ________________________________________________________________________________________________________________________________________________

22 sierpnia 2012

LIUCZA (ukr. Люча)

KRÓTKA HISTORIA LIUCZY

Liucza to urocza wieś, położona w rejonie kosowskim obwodu iwano-frankowskiego na Ukrainie. Pierwsza wzmianka o niej pochodzi z 1420 roku. Latopis halicko-wołyński wspomina o miejscowych warzelniach soli, wokół których zaczęto budować osadę. Sól transportowano wozami do oddalonej o kilkadziesiąt kilometrów Kołomyi, skąd pod zbiorczą nazwą "sól kołomyjska", rozwożono ją nie tylko po całej Rusi, ale eksportowano również do Polski, Czech, na Węgry oraz do Księstwa Wołoskiego.

Od 1250 po 1340 rok Liucza znajdowała się pod panowaniem dynastii Romanowów, a w latach 1340-1349 zarządzał nią namiestnik księcia litewskiego Lubarta - wojewoda Dmytro Det'ko. W 1349 roku Lwów, Galicja oraz Huculszczyzna za sprawą Kazimierza III Wielkiego znalazła się w granicach Polski. W 1379 roku Galicja przeszła pod panowanie węgierskie a w latach 1385-1772 wraz z Huculszczyzną administracyjnie należała do województwa ruskiego Rzeczypospolitej. W celu umocnienia swojej władzy na rubieżach RP, nowo zdobyte ziemie królowie chętnie rozdawali szlachcie koronnej. Liuczę oraz niedaleki Jabłonów (ukr. Jabłuniw, Яблунiв) objął we władanie Mateusz Jabłonowski (stąd dzisiejsza nazwa tego ostatniego). Źródła archiwalne mówią o istnieniu dwóch drewnianych zamków wzniesionych przez Jabłonowskiego w Liuczy. Obydwa były kilkukrotnie palone przez zbuntowanych miejscowych chłopów.

Polacy rządzili na tych terenach łącznie 423 lata. W wyniku I rozbioru Polski, zachodnioukraińsie ziemie znalazły się pod panowaniem austriackim. Co ciekawe, austriackiego zaborcę Ukraińcy oceniają jako "bardziej demokratycznego i cywilizowanego", ponieważ pomimo zaprowadzania własnych porządków, Austriacy liczyli się z narodowym charakterem regionu.


GÓRA KAMIEŃ (ukr. Гора Камiнь)

Kamień to najwyższy szczyt okolic Liuczy (601 m n.p.m.). Porasta go zwarty, bukowy las. Nazwa góry wywodzi się od dużej ilości skalnych odłamków znajdujących się na jej szczycie. Najciekawsza jest duża bryła skalna kształtem przypominająca lwa z wyciągniętą przed siebie łapą. Uczeni są zdania, że w zamierzchłych czasach na Kamniu istniała pogańska świątynia, w której czczono Peruna.

Wokół Kamnia narosło wiele legend i podań ludowych. Jedno z nich mówi, że w jaskini znajdującej się niegdyś na szczycie (zawaliła się w wyniku trzęsienia ziemi z epicentrum w Rumunii w 1975 roku) odpoczywał Ołeksa Dowbusz powracający ze swoim legionem z kolejnego wypadu rabunkowego na polską szlachtę. W pierwszej połowie XVIII wieku na Huculszczyźnie, Bukowinie, Bojkowszczyźnie i Zakarpaciu powstał antyfeudalny ruch opryszkowski, przejawiający się w napadach na dwory i majątki szlacheckie. Jego przywódcą był właśnie Ołeksa Dowbusz. Zrabowane polskim magnatom i żydowskim lichwiarzom mienie rozdawał ponoć okolicznym biedakom.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz