ZIMOWY SPACER PO LWOWIE

DWORZEC KOLEJOWY - UL. STEPANA BANDERY - UL. KOPERNIKA

Lwów na dzień dobry postanowił przemrozić nam pośladki. Słupek rtęci twardo trzymał się w okolicy dziesięciu stopni na minusie, więc założyłyśmy na siebie jeszcze jedną warstwę i ruszyłyśmy na spacer. Za plecami pozostawiłyśmy majestatyczną bryłę dworca kolejowego i ulicą Gorodocką (ukr. Городоцька, Gorodoćka) doszłyśmy do skrzyżowania z ul. Bandery (ukr. Степана Бандери, Stepana Bandery), przy którym znajduje się cerkiew greko-katolicka pod wezwaniem św. św. Olgi i Elżbiety (ukr. Церква святих Ольги і Єлизавети, Cerkwa swjatych Olhy i Jelizawety). Cerkiew wybudowano w stylu neogotyckim z elementami stylu romańskiego. Poświęcono ją w 1911 roku. Po II wojnie światowej ateistyczne władze Związku Radzieckiego zamieniły cerkiew na magazyn kombinatu cukierniczego "Switocz". Do upadku ZSRR świątynia stopniowo popadała w ruinę. Przed wejściem znajduje się miotełka, którą należy omieść zabłocone czy zaśnieżone buty.

Cerkiew św. św. Olgi i Elżbiety

Nieopodal cerkwi znajduje się odsłonięty w 2007 roku pomnik Stepana Bandery (ukr. Пам'ятник Степанові Бандері, pam`jatnyk Stepanowi Banderi) - jednego z przywódców Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów (OUN). Pomnik składa się z 7-metrowej rzeźby z brązu i stojącego za nim 30-metrowego łuku triumfalnego. Cztery kolumny łuku symbolizują kluczowe momenty z kart historii Ukrainy: Ruś (ukr. княжа доба, kniaża doba), Kozacczyznę (ukr. козаччина, kozaczczyna), Ukraińską  Republikę Ludową (ukr. Українська Народна Республіка, Ukrajińska Narodna Respublika) oraz dzisiejszą Ukrainę. Inwestycja pochłonęła w przeliczeniu około 4 mln złotych. Dla porównania płaca minimalna na Ukrainie w styczniu 2013 roku wynosi 462 złote...

Pomnik Stepana Bandery

ul. Stepana Bandery

Idąc dalej ulicą Bandery dochodzimy do gmachu Politechniki Lwowskiej (ukr. Львівська політехніка, Lwiwśka politechnika). Uczelnię założono w 1843 roku. W okresie przynależności Lwowa do Polski była to druga (po Szkole Akademiczno-Górniczej w Kielcach) najstarsza polska politechnika. Aulę gmachu głównego uświetniają obrazy Jana Matejki.

Gmach Politechniki Lwowskiej

Relief nad wejściem do Gimnazjum Akademickiego
przy Politechnice Lwowskiej

Dom Muzyki Organowej i Kameralnej (ukr. Будинок органної і камерної музики, Budynok organnoj i kamernoj muzyky) zaprasza na koncerty m.in. organowe w każdą sobotę i niedzielę o 17:00. Zabytkowy budynek wzniesiono w 1612 roku jako świątynię obrządku rzymskokatolickiego. Od wielu lat lwowska parafia rzymskokatolicka pod wezwaniem św. Marii Magdaleny stara się o zwrot kościoła. Bezskutecznie. Nieopodal Domu Muzyki Organowej i Kameralnej znajduje się pomnik ofiar zbrodni komunistycznych (ukr. Памятник жертвам комунiстичних злочинiв, pamjatnyk żertwam komunistycznych złoczyniw), postawiony w 1997 roku. W budynku za pomnikiem mieści się Muzeum Pamięci Narodowej "Więzienie przy ul. Łąckiego" (ukr. Національний музей-меморіал пам'яті жертв окупаційних режимів "Тюрма на Лонцького, Nacionalnyj muzej-memoriał pam`jati żertw okupacijnych reżymiw), utworzone w budynku byłego więzienia, drugiego po więzieniu "Brygidki", miejsca zbrodni radzieckich i niemieckich okresu II wojny światowej. Muzeum czynne codziennie 10:00-17:00. Wejście bezpłatne.

Dom Muzyki Organowej i Kameralnej oraz
pomnik ku czci ofiar zbrodni komunistycznych

ul. Stepana Bandery

ul. Stepana Bandery

Szpital dla ubogich oraz kościół pod wezwaniem św. Łazarza (ukr. Костел і шпиталь святого Лазаря, Kosteł i szpital swjatoho Łazarja) powstały dzięki fundacji Ambrożego Przychylnego i jego małżonki Zuzanny Brzeskiej, którzy na ten cel przekazali cały swój majątek. Szpital wybudowano w 1621 roku a kościół kilkanaście lat później. Budowle otoczone murem wznoszą się na wzgórzu nad skrzyżowaniem ul. Stepana Bandery z ul. Kopernika. Po II wojnie światowej kompleks zamknięto a w 1989 roku służył jako sala koncertowa dla dziecięcego chóru „Dudaryk” (ukr. Дударик) – wielokrotnemu finaliście wszechzwiązkowych festiwali i konkursów. Od 2000 roku kościół służy wiernym grekokatolickim.

Mur otaczający szpital i kościół pw. św. Łazarza

Mur otaczający szpital i kościół pw. św. Łazarza

ul. Stepana Bandery

Budynek oddziału Ukrtelekomu - największego operatora sieci komórkowych na Ukrainie, oraz dzwonnica ocalała ze zniszczonej przez sowietów grekokatolickiej cerkwi pw. Ducha Świętego. Dziś mieści muzeum literatury ukraińskiej XIX wieku.

ul. Kopernika

UL. ŁYCZAKOWSKA - UL. PIEKARSKA - PLAC SOBOROWY

Na Łyczakowskiej (ukr. Личакiвська, Łyczakiwśka) pod numerem 55, w trzypiętrowej XIX-wiecznej kamienicy najmłodsze swoje lata (1924-1933) spędził poeta Zbigniew Herbert (1924-1998). O fakcie tym przypomina dwujęzyczna tablica na fasadzie domu.

Dom rodzinny Zbigniewa Herberta

ul. Łyczakowska

Najstarszą zabytkową nekropolię Lwowa - Cmentarz Łyczakowski, podarowałyśmy sobie tym razem ze względu na przysypane śniegiem pomniki i zaporową cenę za wejście na teren cmentarza. Bezpłatnie wchodzą jedynie członkowie rodzin pochowanych lub osoby oficjalnie sprawujące pieczę nad nagrobkami. Z Miecznikowa (ukr. Мечникова, Mecznykowa) skręciłyśmy w Piekarską (ukr. Пекарська, Pekarśka), przy której znajduje się Lwowski Państwowy Uniwersytet Medyczny (ukr. Львівський національний медичний університет, Lwiwśkyj nacionalnyj medycznyj uniwersytet) i ogromna mozaika na budynku apteki.

Uniwersytet Medyczny

Pięknych detali na Piekarskiej nie brakuje:

ul. Piekarska

ul. Piekarska

Ulicą Piekarską doszłyśmy do Placu Soborowego (ukr. Соборна площа, Soborna płoszcza) Swą dzisiejszą nazwę plac nosi od 1993 roku na cześć aktu zjednoczenia Ukraińskiej i Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej, proklamowanego w styczniu 1919 roku. Nazwa nawiązuje do słowa „soborowość”, oznaczającego jedność duchową i religijną.

Plac Soborowy z kolumną, na której niegdyś stała figura św. Jana z Dukli

Kościół rzymskokatolicki św. Andrzeja i klasztor oo. Bernardynów (ukr. монастир та костел Бернардинів, monastyr ta kosteł Bernardyniw) przy placu Soborowym kilkukrotnie był niszczony. Budowle, które dotrwały do dnia dzisiejszego wzniesiono w latach 1600-1630 w stylu renesansowym przeplatanym manieryzmem. Kompleks ufortyfikowano ze względu na lokalizację poza murami obronnymi Lwowa. W XVIII wieku na sklepieniu kościoła namalowano ogromny fresk przedstawiający ”Triumf św. Franciszka z Asyżu”. W centrum fresku postać św. Franciszka na rydwanie zaprzężonym w cztery białe konie zmierza w stronę oświetlonego napisu „Jahwe” w języku hebrajskim. Kompozycję dopełniają aniołowie. W budynkach klasztornych od reformy cerkiewnej przeprowadzonej przez władze imperium austriackiego na przełomie XVIII/XIX wieku mieściło się archiwum. Dzisiaj Lwowskie Państwowe Archiwum Historyczne. Kościół w okresie sowieckim nie funkcjonował, zaś po uzyskaniu przez Ukrainę niepodległości oddano go Cerkwi grekokatolickiej (obecna nazwa – grekokatolicka cerkiew św. Andrzeja Apostoła).

Ołtarz św. Tekli, podziurawiony kulami podczas I wojny światowej